10 sự kiện công nghệ thông tin nổi bật năm 2008

1.  Macbook Air "định nghĩa" lạilaptop siêu mỏng, siêu nhẹ

Ngày 15/1/2008, CEO Steve Jobs của “Quả táo cắn dở” không làm thất vọng người tiêu dùng tại Triển lãm MacWorld khi giới thiệu chiếc máy tính xách tay “siêu gầy” MacBook Air - laptop mỏng nhất thể giới. MacBook Air có màn hình LED backlit 13,3 inch và bàn phím vẫn giữ kích cỡ chuẩn. Kích thước của máy tính phần dày nhất là 19mm còn mỏng nhất là 4mm. MacBook Air nặng 1,36 kg.

Về cấu hình, MacBook Air được trang bị bộ vi xử lý Intel Core 2 Duo 1,6 GHz hoặc 1,8 GHz, với 4 MB L2 cache, RAM 2 GB, 1 cổng giao tiếp USB, ổ cứng 1,8 inch có dung lượng 80 GB hoặc ổ SSD dung lượng 64 GB. MacBook Air có cấu hình khá khiêm tốn so với các dòng máy tính thời điểm đó, không những vậy, MacBook Air còn không có ổ quang và cổng kết nối Ethernet.

Theo giới phân tích, sự mê mẩn vì hình thức thời trang, mỏng, nhẹ là khó thể cưỡng lại nhưng mức giá khởi điểm 1799 USD là quá cao và quá cắt cổ cho một cỗ máy thiếu vắng tính năng như vậy. Tuy nhiên, sự ra đời của Mac Air vẫn là bước đi tiên phong về dòng máy tính siêu di động, siêu thời trang - nối tiếp sau nó là một loạt  dòng sản  phẩm cạnh tranh như Lenovo ThinkPad X300, Samsung X360 cùng tuyên bố "Lighter than Air", Dell Adamo...  

2. Nỗ lực sáp nhập Microsoft - Yahoo bất thành

Năm 2008, năm bẽ bàng của Yahoo. Lời đề nghị mua lại Yahoo của Microsoft thu hút sự quan tâm đặc biệt của các chuyên gia công nghệ và giới truyền thông, bởi việc hợp nhất hai trong ba "chân kiềng" của thế giới Internet sẽ tạo nên nhiều đột phá lớn về dịch vụ trực tuyến.

Với cái giá 31 USD/cổ phiếu, tương đương với 44,6 tỷ USD trả bằng cả tiền mặt lẫn cổ phiếu - mức giá bỏ thầu của Microsoft đã cao hơn tới 62% so với thị giá cổ phiếu Yahoo tại thời điểm ấy (ngày 1/2). Đáp lại thái độ mời chào nghiêm túc và cả "đe dọa" của tập đoàn phần mềm Mỹ là vẻ kiêu ngạo của ban lãnh đạo Yahoo khi cho rằng họ xứng đáng được trả cao hơn thế.

Sau 4 tháng thương lượng và nâng giá lên 33 USD mỗi cổ phiếu, Microsoft đành rút lui vào tháng 6, còn Yahoo cũng lập tức vui "duyên mới": trở thành đối tác tìm kiếm của Google. Tuy nhiên, khủng hoảng kinh tế cộng với uy tín suy giảm đã làm cổ phiếu của Yahoo rớt xuống còn 9 USD và cổ đông lớn nhất Carl Icahn lỗ gần 1 tỷ USD.

Hợp đồng quảng cáo với Google cũng không thành bởi hãng dịch vụ tìm kiếm Mỹ không muốn dính líu đến các vụ kiện chống độc quyền. Hậu quả là ban giám đốc Yahoo dần bị thanh lọc, bộ máy cải tổ,  mới đây nhất là sự rút lui của CEO kiêm nhà đồng sáng lập Jerry Yang.

3. Thị trường "netbook" bùng nổ

Năm 2008 đánh dấu thời điểm cực thịnh của dòng máy laptop mini giá rẻ siêu di động. Netbook là thuật ngữ chỉ những mẫu laptop có kích thước mini, với màn hình dao động từ 7-10 inch. So với laptop thông thường, chúng chỉ nhỏ bằng một nửa và nhẹ hơn rất nhiều, thường là dưới 1,5 kg.

Thực tế netbook giá rẻ lại không bán chạy ở các nước đang phát triển, vì đa số người sử dụng chỉ có ý định sở hữu một máy tính mà netbook lại có cấu hình thấp, không đủ đáp ứng nhu cầu làm việc và giải trí. Còn người châu Âu và Bắc Mỹ dùng netbook như giải pháp thay thế khi không muốn mang theo chiếc laptop đắt đỏ, hoặc những gia đình đông người sẽ chia sẻ 1-2 hệ thống cấu hình cao trong khi mỗi thành viên vẫn trang bị một netbook.

Thành công  netbook còn nhờ Intel kịp thời ra mắt Atom, bộ vi xử lý sử dụng những bóng bán dẫn nhỏ nhất cho netbook và PC để bàn có kích cỡ chỉ bằng cuốn sách (nettop) - mục tiêu sản xuất của các hãng máy tính trong năm 2009.

4. "Cửa sổ của công nghệ": Từ XP bỏ qua Vista, lên thẳng Windows 7

Vista xứng đáng là sản phẩm tai tiếng nhất lịch sử Microsoft, khiến nhiều người thậm chí chừa từng dung qua hệ điều hành này cũng .. chê bai nhiệt tình. Windows 7 được tăng tốc để phát hành sớm hơn dự định. XP được kéo dài tuổi thọ.. Tất cả những lý do trên khiến người dùng hoàn toàn có lý do ở lại với XP, phớt lờ Vista và nhảy thẳng sang Windows 7 sắp tới.

Vào ngày XP ra đời năm 2001, toàn thế giới có 600 triệu PC. 80% trong số đó sử dụng hệ điều hành Windows, với 65% dùng Windows 98/95 và 26% cho NT/2000. 7 năm sau, vào tháng 6/2008, toàn thế giới có 1,1 tỉ PC. Trên 70% số đó dùng Windows, có nghĩa gần 800 triệu đang chạy XP - hệ điều hành được tín nhiệm nhất mọi thời đại. Tính tương thích quá kém khiến cả khách hàng doanh nghiệp lẫn người dùng cuối không giang tay đón nhận Vista. Microsoft rất tích cực sửa sai, nhưng đã quá muộn khi Vista được 2 năm tuổi và Windows 7 đang gần kề.

Và sự thảm bại của Vista được "bồi" thêm 1 cú khi Steve Ballmer cho rằng người dùng không muốn nâng cấp những hệ thống đang cài XP lên Vista cũng được bởi "Windows 7 sẽ có mặt khi người sử dụng đã sẵn sàng để triển khai".

5. Giã biệt "vị thánh" ngành điện toán Bill Gates

Từ ngày 27/6, nụ cười và chiếc kính trắng, vốn là "biểu tượng" của chủ tịch Microsoft sẽ hiếm khi xuất hiện trong những cuộc hội thảo công nghệ nữa. Thay vào đó, hình ảnh ông sẽ trở nên thân quen với chiến dịch chống bệnh tật và đói nghèo. Quyết định lui vào hậu trường của Bill Gates, được công bố từ tháng 6/2006, không chỉ là dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp của riêng ông và tập đoàn phần mềm Mỹ mà còn tác động tới toàn thế giới công nghệ, bởi không ai đo đếm được tầm ảnh hưởng của nhà đồng sáng lập Microsoft đối với nền kinh tế và sự phát triển điện toán.

Vắng vị thủ lĩnh tinh thần, tương lai hãng phần mềm Mỹ đè nặng lên vai giám đốc điều hành 52 tuổi Steve Ballmer. "Dù người ta sẵn sàng đứng chờ hàng giờ để nghe ông thuyết trình, chẳng ai lại mua sản phẩm chỉ vì yêu quý Gates. Suy cho cùng, họ có tiếp tục hợp tác với chúng tôi hay không còn dựa trên đánh giá về chất lượng và mức độ cải tiến", Ballmer khẳng định.

6. iPhone 3G vẫn là "vua"

Ngày 11/7/2008 tức là chỉ một năm sau khi chiếc điện thoại mang tên iPhone ra đời, Apple lại giới thiệu đến khách hàng model mới iPhone 3G làm náo loạn cả thị trường công nghệ không dây. iPhone 3G hội tụ được toàn bộ các tính năng tân tiến với tốc độ kết nối lưới mạng 3G nhanh gấp hai lần phiên bản đầu tiên. Apple cũng cho hay, với iPhone thế hệ 2, người dùng sẽ tải các trang web qua Wifinhanh gấp 30% so với Nokia N95, truy cập mạng EDGE nhanh gấp 3 lần. Ngoài ra, chiếc điện thoại mới này cũng được tích hợp hệ thống định vị toàn cầu GPS.

Sau cơn sốt iPhone 3G trên toàn cầu lập tức RIM tung ra BlackBerry Storm 9530 smartphone có màn hình cảm ứng đầu tiên của mình. Những hãng được chọn phân phối BB Storm và đang nuôi hy vọng chiếc smartphone mới này sẽ là “kẻ hủy diệt chiếc iPhone - iPhone killer”.

Tháng Mười, cộng đồng người sử dụng di động thế giới chào đón một sản phẩm mới: G1, do bộ ba HTC thiết kế phần cứng, Google phát triển phần mềm và T-Mobile phân phối ra thị trường. G1 cũng là dòng smartphone dùng màn hình cảm ứng giống iPhone. Thị trường smartphone thế giới nhộn nhịp hẳn lên do tác động của chiến dịch tiếp thị hai sản phẩm mới này. 

Ra đời sau, thừa hưởng ưu thế về công nghệ tuy nhiên BB Storm, Google G1 hay các sản phẩm khác với biệt danh "sát thủ iPhone"  như HTC Touch HD,  Samsung Omnia, Sony Ericsson Xperia X1, Nokia 5800 Xpressmusic, Nokia N97 ...vẫn chưa thể tạo thêm một cơn sốt nào như ngày ra đời của iPhone 3G.

7. Đổi số cố định - Điều chỉnh cước

Từ 0h ngày 5/10/2008, VNPT sẽ tiến hành đổi số điện thoại tại 53 tỉnh, thành phố hiện đang có độ dài 6 ký tự bằng cách thêm số "3" vào trước chữ số đầu tiên của số điện thoại hiện hành. Mã vùng điện thoại của các tỉnh, thành phố vẫn được giữ nguyên. Các thuê bao Gphone khi chuyển đổi sang 7 số cũng được áp dụng như các số thuê bao cố định thông thường khác.

Sau khi đổi số, kho số thuê bao cố định của TPHCM và Hà Nội sẽ lên 80 triệu số cho mỗi địa phương và kho số các tỉnh cũng tăng lên tương ứng khoảng 8 triệu số. Việc đổi số điện thoại tiến ra khá suôn sẻ về kĩ thuật tuy nhiên người dùng gặp một số khó khăn về cách bấm số liên lạc mới. Tới nay, cách quay số mới đến các thuê điện thoại sau đổi số đã được người dân xây dựng thành thói quen.

Bên cạnh đổi số, VNPT cũng tiến hành điều chỉnh cước. Theo đó cước điện thoại cố định gọi nội tỉnh và nội hạt sẽ thống nhất mức chung 200 đồng một phút thay cho các mức 120 đồng, 400 đồng và 700 đồng hiện nay. Theo cách tính cước mới thì dù thuê bao này gọi trong cùng một huyện hay gọi cho huyện khác trong tỉnh mình thì đều được tính “đồng giá” là 200 đồng/phút.

Cách tính mới sẽ giúp các thuê bao khác huyện nhưng trong cùng một tỉnh giảm mạnh tiền cước. Tuy nhiên, với những thuê bao thường chỉ gọi trong phạm vi huyện thì cũng sẽ chịu tình trạng gọi càng nhiều càng lỗ như đối với các thuê bao ở Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng.

8. "Cuộc chơi" 3G: Các "thí sinh"... ngồi trên đống lửa

3G, hay 3-G, (viết tắt của third-generation technology) là công nghệ truyền thông thế hệ thứ ba, cho phép truyền cả dữ liệu thoại và dữ liệu ngoài thoại (tải dữ liệu, gửi email, tin nhắn nhanh, hình ảnh...).3G là nhu cầu tất yếu ở Việt Nam.

Ngày 5/11, Bộ TT-TT đã chính thức phát hành hồ sơ mời thi tuyển cấp phép thiết lập mạng và cung cấp dịch vụ IMT-2000 (3G) trong băng tần số 1900-2200MHz cho 7 DN viễn thông Việt Nam. 7 DN đủ tiêu chuẩn dự thi và cấp phép cung cấp dịch vụ 3G lần này gồm: Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT), Tổng Công ty Viễn thông Quân đội (Viettel), Công ty thông tin di động (VMS), Công ty cổ phần dịch vụ Bưu chính Viễn thông Sài gòn (SPT), Công ty cổ phần Viễn thông Hà Nội (HaNoi Telecom), Công ty Thông tin Viễn thông Điện lực (EVN Telecom) và Công ty cổ phần Viễn thông di động Toàn Cầu (Gtel Mobile).

Sau khi thi tuyển, 4 DN (hoặc liên doanh giữa các DN) sẽ được chọn để trở thành các nhà cung cấp dịch vụ 3G tại Việt Nam. 7 DN sẽ có 2 tháng để chuẩn bị hồ sơ thi tuyển và nộp cho Hội đồng thi tuyển. Theo các chuyên gia dự đoán thì có 3 doanh nghiệp Viễn thông dường như chắc chắn sẽ đủ điều kiện trúng tuyển đó là Mobifone, Vinaphone của tập toàn VNPT và công ty Viễn thông Quân đội Viettel, suất còn lại sẽ là sự cạnh tranh của các doanh nghiệp còn lại - cũng có thể là liên minh giữa các doanh nghiệp này với nhau. Kết quả thi tuyển sẽ được Bộ TT-TT báo cáo lên Thủ tướng. Dự kiến, đến tháng 4/2009, kết quả cuối cùng sẽ được công bố.

9. Quản lý blog chỉ mang tính định hướng, chưa xử phạt

Trong Hội thảo "Xây dựng Thông tư về hoạt động cung cấp thông tin trên trang thông tin điện tử cá nhân" diễn ra ngày 27/11 tại Hà Nội, thứ trưởng Đỗ Quý Doãn khẳng định Thông tư này sẽ được ban hành ngay trong tháng 12 nhưng chủ yếu để "giải quyết vấn đề tư tưởng, xã hội là chính".

Mục tiêu lớn nhất của thông tư là khuyến khích cộng đồng người sử dụng mở rộng khả năng tương tác trên môi trường Internet, chia sẻ kinh nghiệm, dùng tiếng Việt trong sáng; không lợi dụng blog để truyền bá thông tin vi phạm pháp luật hay tạo blog giả mạo, sử dụng trái phép tài khoản của cá nhân khác...

Dự thảo về quản lý blog đã vấp phải nhiều ý kiến phản đối, từ phía các blogger và nhất là từ phía các nhà cung cấp dịch vụ mạng xã hội. Hiện nay 85% blogger trong nước tham gia các nền tảng blog nước ngoài như Yahoo, Google... nhưng thông tư lại không hề đề cập đến trách nhiệm của những nhà cung cấp này, do đó họ sẽ không thấy có nghĩa vụ cần tuân thủ và gây bất lợi cho các dịch vụ nội.

10. Đánh sập web sex lớn nhất Việt Nam

0h30 ngày 15/11, Phòng Cảnh sát đấu tranh tội phạm công nghệ cao, Bộ Công an phối hợp Công an TP HCM đánh sập websex mocxxx.com quy mô lớn. Web sex dưới sự điều hành của 13 người ở Việt Nam với gần 300.000 thành viên với hơn 30.000 lượt truy cập mỗi ngày. Trong công việc thường ngày, những kẻ cầm đầu web sex này đều là những kỹ sư, thông dịch viên..., chỉ đêm về họ mới liên lạc với nhau, tìm kiếm và xây dựng các bài vở, hình ảnh đồi trụy để "chia sẻ". Tuy nhiên, hình thức hoạt động, điều hành của họ cũng rất tinh vi, phải sau gần 1 năm theo dõi cơ quan điều tra mới có thể "sờ" đến.

Theo một điều tra viên của C15 Bộ Công an, điều nguy hiểm từ web sex này đó là những đối tượng tổ chức đã biến đây trở thành nơi để các thành viên tham gia trao đổi các tranh, ảnh, truyện, phim khiêu dâm, đồi trụy có đối tượng là người Việt Nam và nước ngoài. Ngoài ra, “ban quản trị” websex này còn “sáng kiến” lựa chọn những bức ảnh sex được nhiều người xem nhất, có bản quyền riêng của mocxxx.com, có đóng dấu bản quyền “MOC”.

Nghiêm trọng hơn, websex này còn là nơi tổ chức “hẹn hò hoan lạc”, là nơi để các thành viên trao đổi thông tin về gái mại dâm, số điện thoại của gái mại dâm (có chấm điểm), giá tiền... Theo thống kê của cơ quan chức năng, mỗi ngày có khoảng 30.000 lượt người truy cập websex này, ngày “cao điểm” lên đến 100.000 lượt truy cập; bài viết có số lượt người xem cao nhất lên đến 1 triệu lượt. Đáng chú ý, lượng người “lướt” web này chủ yếu là người Việt Nam.