Microsoft Word, sinh nhật 25 năm tuổi

Từ Xenox Bravo đến Microsoft Word

 Trước Word, phần mềm soạn thảo văn bản dành cho người dùng phổ thông đầu tiên là Bravo dành rieng cho máy tính Alto của hãng Xerox. Mặc dù không bao giờ được sản xuất, thiết kế của Alto được kế thừa cho đến tận ngày nay, từ giao diện người dùng, chuột máy tính, tới phần mềm soạn thảo văn bản Microsoft Word - ra đời sau khi Simonyi, nhà thiết kế chính của Bravo gia nhập Microsoft theo lời mời của Bill Gates.

Word trên mọi "mặt trận"

Tất nhiên, những phiên bản đầu tiên của Word dành cho hệ điều hành MS-DOS của chính Microsoft. Nhưng ít người biết rằng Microsoft cũng đóng vai trò rất quan trọng trong buổi đầu máy Mac của Apple. Word 1.0 ra đời năm 1985 dành cho Mac là phần mềm soạn thảo văn bản đầu tiên có giao diện người dùng sử dụng chuột và menu thả xuống "sành điệu".  Doanh số Word cho Mac vượt hơn hẳn bản dành MS-DOS trong 4 năm liền, và cho đến tận ngày nay vẫn mang lại lợi nhuận lớn cho Microsoft.

Năm 1989, Word 1.0 cho Windows trình làng với chức năng tương tự bản dành cho Mac, cùng cái giá ngất trời: 500 đô! Năm tiếp theo, nhờ Windows 3.0 ra đời, Word dành cho PC mới thực sự cất cánh, khẳng định vị thế số một của Microsoft trong thị trường xử lý văn bản trên PC cho đến tận ngày nay.

Thực tế, Microsoft không chỉ có Word cho Mac và Windows - ít nhất trong những ngày đầu. Hãng từng có một bản cho HĐH IBM OS/2 và SCO Unix (một phiên bản Linux), với chức năng tương tự phiên bản cho Windows/Mac.

Word đổi hướng

Ban đầu, Word được đặt tên theo phiên bản (1.0, 2.0). Nhưng khi WordPerfect ra đời phiên bản 6 cùng năm, Microsoft Word bỗng bị cạnh tranh quyết liệt. Để tránh "tụt hậu" về tên phiên bản, hãng chọn chiến thuật đơn giản được áp dụng phổ biến trong các sản phẩm khác sau này: đổi tên. Phiên bản tiếp theo mang tên Word 95 thay vì Word 7.0

Thiết kế ngày càng khó hiểu

Clippy, "chàng kẹp giấy" lắm lời xuất hiện trong Word 97 là một trong những chức năng bị căm ghét nhất trong mọi phiên bản Word. Thay vì giúp đỡ, Clippy thuờng "nhảy" ra giữa màn hình, đưa ra lời khuyên rất... vô tích sự, nếu không muốn nói là gây khó chịu. Thậm chí nhân viên Microsoft khi được hỏi cũng cho biết không ưa nổi "anh chàng" này.

 Khó chịu gần bằng Clippy là chức năng "tiết kiệm diện tích menu" trong Word 2000 tự động ẩn các chức năng bị cho là  ít dùng đến khỏi trình đơn. Rất may, người dùng có thể tắt bỏ chức năng này. Đi kèm với "tiết kiệm diện tích không cần thiết", Word 2000 cũng mang danh "phần mềm thừa thãi chức năng nhất", như hình duới đây khi mọi thanh tác vụ của Word 2000 được kích hoạt.

Năm 2002, Microsoft chính thức "tiễn đưa" Clippy, thậm chí tận dụng dịp này để quảng bá cho sự dễ dùng của Word 2002.  Word nay có một menu nhỏ phía bên phải hướng dẫn người dùng khi cần thiết, thay vì "nhảy xổ" vào giữa màn hình như "chàng kẹp giấy" trước đây.

Word thế hệ mới - giản dị là sức mạnh

 Trong phiên bản mới nhất 2007, giao diện Word thay đổi hoàn toàn: tông màu xanh dịu mắt, menu và thanh công cụ rườm rà biến mất, thay vào đó là thanh "ribbon" nhóm các chức năng liên quan tới nhau vào một chỗ tuỳ theo loại văn bản.

Ngày nay, mặc dù thống trị thị trường phần mềm xử lý văn bản, Microsoft Office nói chung và Word nói riêng vẫn phải dè chừng các đối thủ mới nổi, như bộ phần mềm nguồn mở OpenOffice, hoặc bộ phần mềm làm việc nhóm GoogleDocs. Hơn ai hết, Microsoft hiểu cái giá của sự chậm đổi mới đắt tới mức nào.