Vi xử lý Trung Quốc thách thức "ông trùm" Intel?

Cuối tuần vừa qua, các nhà nghiên cứu Trung Quốc vừa hé lộ chi tiết về một vi xử lý được hi vọng sẽ mang sức mạnh số tới hầu hết người dân nước này vào năm 2010. Sản phẩm có tên mã Godson-3, được phát triển bằng nguồn vốn nhà nước, với đội ngũ 200 nhà nghiên cứu của Viện Hàn lâm khoa học Trung Quốc tại Học viện công nghệ máy tính (ICT).

Chủ nhiệm học viện, Zhiwei Xu cho biết: "20 năm về trước, chúng tôi thậm chí còn không hỗ trợ công tác nghiên cứu và phát triển vi xử lý. Nhưng giờ đây, các lãnh đạo và cộng đồng IT đã nhận ra tầm quan trọng của CPU."

Theo như nhận xét của một số chuyên gia, mục tiêu của Trung Quốc là nắm được bí quyết thiết kế và sản xuất các công nghệ then chốt nhằm đạt độc lập về mặt công nghệ. Cần biết, các quốc gia phát triển như Mĩ đều có luật cấm xuất khẩu các mặt hàng cao cấp nhất sang Trung Quốc và các quốc gia khác nhằm tránh rò rỉ bí mật.

Bất chấp quá trình khởi động muộn mằn, Trung Quốc đang tiến rất nhanh. ICT bắt đầu thiết kế các chip đơn nhân đầu tiên vào năm 2001, và ra mắt Godson-1, vi xử lý đa nhiệm đầu tiên ngay trong năm 2002. Trong các năm 2003, 2004, 2006, đội ngũ nghiên cứu tiếp tục cho ra mắt các phiên bản nhanh hơn nữa của Godson-2, dựa trên thiết kế đầu tiên. Theo giáo sư Xu, mỗi chip tăng gấp 3 lần hiệu suất so với sản phẩm tiền nhiệm.

Các chip Godson được sản xuất tại nội địa Trung Quốc bởi hãng liên doanh Pháp-Ý ST Microelectronics, bán trên thị trường với tên Loongson (Rồng). Loongson hiện đã có mặt trên một số PC và máy chủ trên thị trường Trung Quốc, sử dụng hệ điều hành Linux và nhiều sản phẩm mã nguồn mở khác.

Chip Godson thế hệ mới nhất có một số đặc điểm đáng chú ý. Trước hết, Godson-3 có 4 nhân, tương đương với các vi xử lý tầm trung-cao hiện tại của Intel & AMD sẽ xuất hiện vào năm 2009, và phiên bản 8 nhân hiện đang được phát triển. Cả hai phiên bản sẽ được sản xuất với kích thước bóng bán dẫn 65 nanomet, tức chậm hơn 1 thế hệ so với 45nm của Intel hiện tại. Godson-3 có thiết kế rất linh hoạt, cho phép bổ sung thêm nhân trong tương lai mà không cần thiết kế lại toàn bộ kiến trúc vi xử lý. Thêm vào đó, kiến trúc này cho phép các kĩ sư Trung Quốc điều phối hoạt động của từng nhân tuỳ ý - ví dụ như tắt một nhân khi không dùng đến để tiết kiệm năng lượng, hay điều chỉnh xung nhịp của mỗi nhân tuỳ theo tác vụ xử lý yêu cầu. Chip Godson-3 4 nhân "ngốn" 10W năng lượng, trong khi phiên bản 8 nhân là 20W.

Godson-3 cũng khác biệt về căn bản với các phiên bản chip trước đó. Cả Godson-1 và Godson-2 đều không tương thích với kiến trúc x86 của Intel, khiến phần lớn phần mềm thương mại hiện có không chạy được trên PC sử dụng các chip này. Godson-3 được bổ sung hơn 200 tập lệnh giả lập kiến trúc x-86 để chạy được nhiều ứng dụng hơn, bao gồm cả hệ điều hành Windows của Microsoft. Quan trọng nhất, do Godson chỉ "giả lập" x86, phía Trung Quốc không cần thoả thuận bản quyền với Intel.

Erik Metzger, một chuyên viên bản quyền tại Intel cho hay sản phẩm của người Trung Quốc chỉ hoạt động tương đương 80% hiệu suất chip x86 "chính hãng", có nghĩa "sản phẩm Trung Quốc nhắm đến thị trường cấp thấp". Intel hiện đang nhắm tới thị trường này bằng các sản phẩm classmate PC & chip Atom giá rẻ, ít ngốn điện. Metzger cũng cho biết thêm, các tập lệnh của chip Godson vẫn chưa được công bố chính thức, nên khó có thể biết phía Trung Quốc có "phớt lờ" bản quyền kiến trúc x86 hay không, và ở mức độ nào.

Đội ngũ kĩ sư Trung Quốc đang mong muốn tăng tốc chương trình của mình thông qua phối hợp hoạt động với các hãng và nhà nghiên cứu khác. Giáo sư Xu khẳng định: "Chúng tôi vẫn tụt lại rất xa so với các đối tác nước ngoài, nhưng chúng tôi sẽ làm hết sức mình để bắt kịp cộng đồng thế giới".