Làm thế nào để Windows chạy nhanh hơn

Mặc dù đã có nhiều năm kinh nghiệm tích góp và tinh chế từ hàng triệu người dùng nhưng Windows vẫn còn đó những điều bí ẩn, nhiều vấn đề. Mỗi một phiên bản mới mà hệ điều hành này đưa ra lại kèm theo rất nhiều nét quyến rũ và một số tính năng mới, tuy nhiên đi kèm với nó cũng có rất nhiều vấn đề gây đau đầu. Đôi khi những tính năng mới của Vista và những chức năng được cải thiện dường như lại có nhiều băn khoăn phải quan tâm hơn như chúng đáng giá.

Tuy nhiên bạn không cần phải tốn nhiều thời gian cho việc tìm kiếm phương thuốc chữa trị cho những căn bệnh kinh niên của Windows này. Chúng tôi đã chọn ra những bản sửa quan trọng nhất và những cải tiến hấp dẫn, chia chúng vào thành từng bước nhỏ để bạn có thể thực thi một cách dễ dàng và nhanh chóng. Những mẹo nhỏ này sẽ cải thiện các vấn đề liên quan đến hệ điều hành như khởi động, tắt máy và tự động bảo trì hệ thống của bạn.

Một số vấn đề trong Startup

Vấn đề: Đối với tôi Windows dường như chưa bao giờ khởi động đủ nhanh.

Cách giải quyết 1: Máy tính của bạn có thể đang tải các driver thiết bị cho phần cứng mà bạn không sử dụng nữa. Để tiết kiệm tài nguyên hệ thống bạn có thể hủy bỏ cài đặt các thiết bị này. Tuy nhiên đôi khi cách giải quyết bất cẩn có thể làm cho máy tính của bạn mất một số chức năng quan trọng, chính vì vậy bạn nên tạo một điểm khôi phục hệ thống trong System Restore trước khi tiến hành các vấn đề này.

Mặc định, Device Manager không hiển thị các thiết bị hiện chưa được kết nối với hệ thống. Để làm cho chúng hiện lên, bạn phải nhấn Windows-R để mở hộp Run và đánh vào đó lệnh cmd, nhấn Enter. Tại dấu nhắc lệnh, bạn đánh set devmgr_show_nonpresent_devices=1 sau đó nhấn Enter. Để lại đó cửa sổ nhắc lệnh đang mở.

Bạn tiếp tục nhấn Windows-R một lần nữa, sau đó đánh vào đó lệnh devmgmt.msc và nhấn Enter. Trong cửa sổ Device Manager, bạn chọn View, Show Hidden Devices. Kích chuột vào dấu cộng (+) bên cạnh mỗi nhánh để kiểm tra tất cả các thiết bị trên hệ thống của bạn. Các thiết bị hiện không được kết nối sẽ xuất hiện bằng biểu tượng màu xám nhạt. Nếu thiết bị nào bạn chắc chắn rằng sẽ không sử dụng nữa, hãy kích chuột phải vào nó và chọn Uninstall. Sau đó tuân theo nhắc nhở hiện trên màn hình để hoàn tất quá trình đó. Khi thực hiện xong công việc này, đóng cửa sổ nhắc lệnh để ẩn trở lại các thiết bị không được kết nối.

Cách giải quyết 2: Khi bạn đã ánh xạ một thiết bị mạng thành một chữ cái trên máy tính, Windows sẽ tự động khôi phục lại kết nối đó một cách mặc định bất cứ khi nào bạn đăng nhập. Chính vì do các kết nối mạng có thể làm mất thời gian nên bạn có thể tăng tốc cho việc khởi động bằng cách loại bỏ các kết nối đang không sử dụng.

Nhấn Windows-E để mở Windows Explorer, sau đó nhấn Alt-T, D để mở hộp thoại Disconnect Network Drives. Chọn ra các thiết bị để hủy kết nối, sau đó bạn kích OK.

Sau này, nếu bạn kết nối chỉ một thiết bị cho phiên bản hiện hành, đơn giản chỉ cần nhập vào đường dẫn UNC của nó (đường dẫn này xuất hiện trong thanh địa chỉ khi bạn chọn thiết bị trong Explorer và trong hộp Run). Hoặc nếu bạn sử dụng Tools, lệnh Map Network Drive trong Explorer, thì phải bỏ chọn “Reconnect at logon” trước khi kích “Finish”.

Cách giải quyết 3: Bạn sẽ giải phóng bộ nhớ hệ thống và khôi phục các chu trình của bộ vi xử lý bằng cách xóa hết những vấn đề gây cản trở mỗi khi khởi động đăng nhập vào Windows – và bạn có thể phát hiện một số malware trong tiến trình. Kiểm tra phát hiện các chương trình tự động chạy tự do từ bên trong chính hệ thống của Microsoft.

Làm thế nào để bạn có thể phân biệt được các chương trình khởi động hữu dụng giữa vô số chương trình? Hãy tham khảo các công cụ nghiên cứu của Autoruns, hoặc bạn có thể xem danh sách các ứng dụng khởi động của Paul Collins. Danh sách có khả năng tìm kiếm và tải về của các mục khởi động chung này cung cấp cả phần mô tả và việc bầu chọn cho mỗi một thành phần trong chúng, điều đó cho thấy mục nào có thể cần thiết cho một hệ thống điển hình.

Khởi động nhanh hơn bằng cách bỏ chọn những ứng dụng không
cần thiết trong tab Logon của Autoruns

Giảm sự lãng phí của Shadow Copies

Vấn đề: Vista đang lưu dữ liệu của tôi nhưng không cho phép tôi khôi phục nó.

Cách giải quyết: Các phiên bản Business, Enterprise và Ultimate của Vista có Shadow Copies (hoặc Previous Versions), tính năng này cho phép bạn có thể khôi phục phiên bản cũ hơn của một file nào đó. Vista Home Basic và Home Premium thiếu tính năng này nhưng dẫu sao việc lưu dữ liệu theo một cách nào đó thì cũng vẫn lãng phí tài nguyên CPU và không gian đĩa. Để giảm bớt sự lãng phí này, hãy đặt tất cả tài liệu của bạn và các thư mục trên một ổ đĩa hoặc một phân vùng khác với ổ Windows của bạn. Sau đó kích Start, đánh SystemPropertiesProtection, và nhấn Enter. Trong danh sách các ổ, bỏ chọn một ổ đĩa có dữ liệu cá nhân. Kích “Turn System Protection Off “ khi được nhắc nhở và kích OK để đóng System Properties. Lưu ý rằng việc lưu dữ liệu trên một phân vùng riêng biệt cũng làm tăng tốc độ backup bởi nó cho phép bạn có thể copy chỉ các file thay vì cho cả các chương trình, chính do những thay đổi thường xuyên không diễn ra quá nhiều mà nó giảm được các công việc đối với backup.

Tối ưu Vista Home Basic và Premium bằng cách tắt System Protection trên những ổ không phải hệ thống

Sử dụng các bộ tăng tốc cho Windows

Vấn đề: Máy tính của tôi tương đối mới nhưng nó không thực sự chạy đủ nhanh

Cách giải quyết: Sử dụng các công cụ hiệu suất được xây dựng trong Windows để tối đa hóa bộ nhớ, không gian đĩa và các tài nguyên khác.

Giảm khả năng các ứng dụng có trên hệ thống của bạn

Vấn đề: Tôi không muốn Trojan horse hoặc một malware nào đó có thể tiêm nhiễm vào máy tính của tôi, nhưng việc đăng nhập như một người dùng chuẩn quả thực quá hạn chế.

Cách giải quyết: Kể cả khi bạn đăng nhập với tư cách là một quản trị viên thì cũng vẫn có thể khởi chạy các ứng dụng với những đặc quyền bị hạn chế. Bắt đầu bằng việc tải về tiện ích miễn phí PsTools của Microsoft. Giải nén chúng vào một thư mục và chuyển thư mục đó đến nơi bạn muốn lưu ứng dụng. Công cụ PsExec cũng được dự định cho việc khởi chạy các ứng dụng từ xa, nhưng bạn có thể sử dụng nó để khởi chạy các chương trình với những đặc quyền mức thấp.

Giới hạn các đặc quyền ứng dụng trong Windows XP với tiện ích miễn phí PsExec

Để tạo một shortcut để mở Internet Explorer 7 hoặc bất kỳ ứng dụng nào khác với những hạn chế, bạn hãy kéo shortcut của nó đến một vị trí mới (có thể sẽ muốn sử dụng phiên bản với quyền cao hoặc trung bình của shortcut, vì vậy hãy để lại bản gốc chưa thay đổi). Chọn Copy Here. Kích chuột phải vào shortcut đã được copy và chọn Properties. Trên tab Shortcut, kích vào phần đầu của hộp Target và đánh vào đó đường dẫn đến PsExec trước dòng lệnh đang tồn tại trong đó. Sau đó đánh một dấu cách, tiếp sau dấu cách là -l -d ( dấu nối, ký tự I, dấu cách, dấu nối và ký tự d). Cuối cùng, đánh một dấu cách khác. Lệnh ‘-I’ sẽ giảm đặc quyền của chương trình, trong khi đó ‘-d’ làm cho cửa sổ nhắc lệnh đóng ngay sau khi ứng dụng được khởi chạy. Khi thực hiện xong, văn bản trong hộp Target thể hiện là "C:\Program Files\PsTools\ psexec.exe" -l -d "C:\Program Files\Internet Explorer\iexplore.exe" (các đường dẫn của bạn có thể khác). Kích vào biểu thượng Change, OK. Chỉ rõ đường dẫn đến file gốc (ở đây là iexplore.exe) và kích OK cho tới khi tất cả các hộp thoại đều đóng.

Để tránh những hạn chế trên các hành động như việc cài đặt plug-in cho trình duyệt, bạn cần phải chạy trình duyệt trong chế độ đặc quyền cao hoặc trung bình của nó.

Lặp lại các bước trên cho mỗi một shortcut mà bạn muốn chạy mới các đặc quyền thấp hơn.

Chuẩn đoán kết nối Internet của bạn

Vấn đề: Tôi phải trả tiền thuê dịch vụ Internet hành tháng nhưng nếu router của tôi phù hợp thì có thể tôi không có được tốc độ được hưởng từ ISP.

Cách giải quyết: Internet Connectivity Evaluation Tool – Công cụ đánh giá kết nối Internet của Microsoft có thể cho biết xem router của bạn có hỗ trợ công nghệ cho các kết nối nhanh hơn hay không. (Công cụ sẽ không đưa ra các kết quả chính xác nếu kết nối của bạn nằm phía sau tường lửa của một công ty). Kiểm tra có thể ngắt những kết nối đang chạy, vì vậy hãy thử nó khi nào bạn không sử dụng Internet.

Nếu các kết quả cho thấy rằng hệ thống của bạn không hỗ trợ nhiều công nghệ đã được liệt kê thì bạn có thể xem xét đến việc mua router mới hoặc (nếu bạn sử dụng XP) nâng cấp lên Vista. Website của Microsoft sẽ đưa ra liên kết đến các router thích hợp với Windows Vista.

Dịch vụ miễn phí của Microsoft cho bạn biết router có bị chậm kết nối Net hay không

Đưa Internet Explorer về trạng thái trước đó

Vấn đề: Internet Explorer hoàn toàn không thể sử dụng cho việc duyệt Web

Cách giải quyết: Nếu bạn đã thử sửa một số bước và đã sẵn sàng thực hiện một bước mạnh hơn, hãy khởi động lại tất cả các tùy chọn của Internet Explorer về trạng thái gốc của nó. Danh sách của Favorites, những cấu hình toolbar và những thay đổi tùy chỉnh khác sẽ không bị ảnh hưởng và các add-on trình duyệt của bạn sẽ bị vô hiệu hóa nhưng không bị xóa. Mặc dù vậy, các file tạm thời của Internet Explorer, cookies, history và mật khẩu đã lưu, các site được thêm vào vùng tin cậy và còn nhiều thiết lập khác nữa sẽ bị xóa sạch hoặc bị đưa quay trở lại giá trị mặc định. Nếu bạn không quan tâm đến điều đó, hãy mở Internet Explorer và chọn Tools, Internet Options. Chọn tab Advanced, và kích nút Reset. Kích Reset lại một lần nữa để xác nhận quyết định của bạn, sau đó kích Close, OK hai lần. Cuối cùng, bạn khởi động lại Internet Explorer đã được làm mới này.